Παρασκευή 25 Απριλίου 2014

Η προπαγάνδα στην ψυχαγωγία: Τα επιτραπέζια παιχνίδια των Ναζί (+ φωτογραφίες)



Είναι γνωστό πως η πολιτική και η δύναμη του Αδόλφου Χίτλερ στηριζόταν σε μεγάλο βαθμό στην προπαγάνδα, για την οποία υπεύθυνος ήταν ο Γιόζεφ Γκέμπελς, ένας από τους γνωστότερους Γερμανούς εθνικοσοσιαλιστές και υπουργός Δημόσιας Διαφώτισης και Προπαγάνδας. Ο Γκέμπελς δεν επικεντρωνόταν μόνο στη χειραγώγηση του Τύπου, των κινηματογραφικών ταινιών και του ραδιοφώνου, αλλά έδινε σημασία και στην κατήχηση των νέων Γερμανών χρησιμοποιώντας για «εργαλεία» τα επιτραπέζια παιχνίδια. Ακολουθούν μερικά από τα πιο δεδομένα παιχνίδια της εποχής, τα οποία ψυχαγωγούσαν τις γερμανικές οικογένειες.

1. Juden Raus! (1936)



Όταν το 1930, ο Γκέμπελς άρχισε την προπαγάνδα για το εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα, ένα στοιχείο στο οποίο βασίστηκε ήταν ο αντισημιτισμός. Επακόλουθο της ανάληψης της εξουσίας από τους εθνικοσοσιαλιστές ήταν οι λεγόμενοι νόμοι της Νυρεμβέργης του 1935, που επέτρεπαν μεταξύ άλλων την άρση της γερμανικής υπηκοότητας από τους Εβραίους.

Ο νόμος αυτός ενέπνευσε τη δημιουργία του παιχνιδιού Juden Raus!, στο οποίο οι γερμανικές οικογένειες μπορούσαν να «εκδιώξουν» τους Εβραίους. Εντύπωση προκαλεί πως το παιχνίδι δεν δημιουργήθηκε από τους χιτλερικούς προπαγανδιστές, αλλά από την εταιρεία Gunther & Co, που εκμεταλλεύτηκε τη συνεχή αύξηση του αντισημιτισμού και το διαφήμιζε διαβεβαιώνοντας πως είναι «διασκεδαστικό, εκπαιδευτικό και ανθεκτικό».
Σκοπός ήταν ο διωγμός των Εβραίων πέρα από τα τείχη της πόλης και η μεταφορά τους στην Παλαιστίνη.



Εκτός από το ταμπλό και το ζάρι, υπήρχαν έξι φιγούρες με μυτερά καπέλα, πάνω στα οποία ήταν ζωγραφισμένες καρικατούρες Εβραίων. Ωστόσο, το παιχνίδι αυτό δεν άρεσε στους εθνικοσοσιαλιστές, καθώς θεωρούσαν ότι είναι υπερβολικά απλοϊκό και η εταιρεία εκμεταλλευόταν ένα «βαθύτερο πρόβλημα» για να πλουτίσει. 

2. Wehrschach (1938)


Πριν την έναρξη του πολέμου, η Βέρμαχτ εξέδωσε ένα παιχνίδι στρατηγικής στόχος του οποίου ήταν η μεταφορά της εμπειρίας του πεδίου της μάχης στον παίκτη. Το παιχνίδι θύμιζε σκάκι και στο ταμπλό οι παίκτες τοποθετούσαν 18 φιγούρες που αναπαριστούσαν διαφορετικούς τύπους στρατευμάτων.


3. Bomber über England (1940)


Μετά την κατάκτηση της Γαλλίας, ο Χίτλερ προετοιμαζόταν για την επίθεση στη Μεγάλη Βρετανία. Το πρώτο βήμα της επιχείρησης ήταν η επίθεση από αέρος και η καταστροφή της αγγλικής αεροπορίας. Η επιχείρηση αυτή, η οποία διήρκησε λίγες εβδομάδες και αργότερα έμεινε γνωστή ως «η μάχη για την Αγγλία αποτέλεσε την κεντρική ιδέα του παιχνιδιού Bomber über England.

Από τεχνικής πλευράς, πρόκειται για ένα φλιπεράκι· ο παίκτης εκτόξευε τη μπίλια και εν συνεχεία προσπαθούσε να την βάλει σε μία από τις εσοχές, οι οποίες συμβόλιζαν το βομβαρδισμό του στόχου. Ο πιο αξιόλογος και υψηλότερα βαθμολογούμενος στόχος ήταν φυσικά το Λονδίνο. Το ταμπλό διέθετε και εσοχές με στόχους σε κατειλημμένα από τη Γερμανία εδάφη, για τα οποία ο παίκτης έπαιρνε αρνητικούς πόντους. 

4. Fallschirmjäger Spiel (1940)


Τις επιχειρήσεις στη Μεγάλη Βρετανία υποστήριζαν αλεξιπτωτιστές, γεγονός που οδήγησε στη δημιουργία ενός ακόμη παιχνιδιού το ταμπλό του οποίου συμβόλιζε την αγγλική ύπαιθρο. Στόχος του παίκτη ήταν η ρίψη «αλεξιπτωτιστών» στο ταμπλό κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να πετύχει τους υψηλότερους πόντους. 


5. Mit “Prien” gegen England (1941)


Ο Günther Prien, επικεφαλής του υποβρυχίου U-47, έμεινε στην ιστορία των υποθαλάσσιων μαχών από ένα περιστατικό. Στα μέσα Οκτωβρίου του 1939, «εισέβαλε» χωρίς να γίνει αντιληπτός στη βάση του πολεμικού ναυτικού της Αγγλίας στο Scapa Flow και βύθισε το θωρηκτό Royal Oak. Αυτό το ασυνήθιστο εγχείρημα, του χάρισε όχι μόνο τη διάκριση του Σταυρού των Ιπποτών του Σιδηρού Σταυρού αλλά και τη φήμη ενός στρατιωτικού celebrity, στην οποία βασίστηκε το επιτραπέζιο παιχνίδι Mit “Prien” gegen England.


Οι παίκτες έπαιρναν τον ρόλο των επικεφαλής υποβρυχίων που περιπολούσαν τη βόρεια θάλασσα. Πέραν του διασκεδαστικού μέρους, το παιχνίδι ήταν και επιμορφωτικό, καθώς συνοδευόταν από ένα βιβλίο που περιείχε φωτογραφίες και περιγραφές βρετανικών πλοίων. 

6. Adler Luftverteidigungsspiel (1941)


Επίσης, εμφανίστηκε ένα επιτραπέζιο που προωθούσε την πολεμική αεροπορία των Γερμανών, την περίφημη Λούφτβαφφε, και έδινε τη δυνατότητα στους παίκτες να οδηγήσουν μια εκστρατεία βομβαρδισμών και αερομαχιών.


Καθένας από τους παίκτες είχε στην κατοχή του έξι φιγούρες που αναπαριστούσαν βομβαρδιστικά και έξι που απεικόνιζαν μαχητικά αεροσκάφη, με σκοπό τον βομβαρδισμό διάφορων στόχων του αντιπάλου και την αποφυγή των επιθέσεων του. Το επιτραπέζιο πρέπει να είχε μεγάλη απήχηση, γιατί πέρα από τη γερμανική έκδοση δημιουργήθηκε και σουηδική. 

7. Jagd auf Kohlenklau (1944)


Μόλις τέλειωσε η εποχή των γρήγορων κατακτήσεων, το Γ' Ράιχ άρχισε να αντιλαμβάνεται τα δημοσιονομικά προβλήματα που συνόδευαν τον πόλεμο. Δημιουργήθηκε τότε ένα παιχνίδι, στόχος του οποίου η επιμόρφωση των Γερμανών στο θέμα της εξοικονόμησης ενέργειας μέσα από το συμβολικό κυνήγι του ληστή που κλέβει το κάρβουνο.

Ο παίκτης έπρεπε να μεταφέρει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα το πιόνι στο τέλος του ταμπλό. Κάθε τετράγωνο περιείχε την περιγραφή μιας κατάστασης και, ανάλογα με το αν συνέβαλε στην εξοικονόμηση πόρων ή αφορούσε μια ανεπιθύμητη συμπεριφορά, ο παίκτης είτε κέρδιζε πόντους είτε μετακινούταν προς τα πίσω, ως τιμωρία. Το παιχνίδι αυτό ήταν εξαιρετικά δημοφιλές, καθώς στην αγορά κυκλοφόρησαν πάνω από 4 εκατομμύρια αντίτυπα.



Πηγή: 3otiko

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου